Pazarlama ilgili de bir şeyler yazayım derken 4P'den basit olarak da bahsetmezsek olmaz sanırım.
Pazarlamada 4P Kavramı
Pazarlama
karması kavramının bir pazarlama modeli olarak kavramsallaştırılması ise E.
Jerome McCarthy tarafından yapılmıştır. Notre Dame Üniversitesi profesörlerinden
olan McCarthy, 1960'lı yıllarda modern pazarlama stratejilerinin pazarlamanın
4P'si olarak adlandırılmakta olan ürün (product), fiyat (price), tutundurma
(promotion) ve dağıtım (place) üzerine inşa edilmesi gerektiğini ifade
etmiştir.
Ürün
4P
içinde yer almakta olan ürün kapsamında amaç, pazarlanabilir olan mal ve/veya
hizmeti planlamak ve geliştirmektir. Buna göre ürüne yönelik olarak alınması
gereken kararlar içerisinde marka, işlevsellik, biçim, kalite, güvenilirlilik,
ambalajlama, bakım ve onarım, garanti bulunmaktadır.
Fiyat
Pazarlama
karması elemanlarının ikincisi olan fiyat kapsamında ise, ürünler için
uygun bir fiyat belirlenerek pazarlama karmasının cazip hale getirilmesi
amaçlanmaktadır. Fiyat ile ilgili olarak alınabilecek kararlarda da; fiyatlama
stratejileri, fiyat indirimleri, krediler bulunmaktadır.
Tutundurma
Üçüncü
eleman olan tutundurma karması ise hedef pazara ürünler hakkında bilgi verip,
onları satın almaya teşvik etmek ile ilgilidir. Tutundurma ile ilgili olarak pazarlama
yöneticisinin vereceği kararlar arasında; tutundurma stratejileri (itme,
çekme), reklam, kişisel satış, satış geliştirme, halkla ilişkiler gelmektedir.
Dağıtım
Dördüncü
karma elemanı olan dağıtım da, ürünlerin hedef kitlelere ulaştırılması ile ilgili
olan bir eleman olarak pazarlama karması içerisinde yer almaktadır. Dağıtım
boyutunda işletmelerin, dağıtım kanalları ile dağıtımın kapsamı gibi konularda
karar vermeleri gerekmektedir.
Tabi günümüzde sürekli yeni kavramlar eklenmekte ve "P" sayısı artmaktadır. Ama işin temeli burada yatmaktadır. Bir işletmenin pazarlama faaliyetlerinin düzgün yürütülebilmesi için bu pazarlama karmasının bu 4 unsurunun da belli bir standarda gelmesi gerekmektedir. Aralarında bir ahenk yakalanırsa başarıda yakalanacaktır. Jill reklamlarında bahsettiğim gibi eğer diğer unsurlar iyi çalışmıyorsa tutundurma faaliyetleri ne kadar iyi olursa olsun bu başarı geçici bir başarı olmaya mahkum olacaktır.
Mesela yeni bir ürün piyasaya süreceğiz diyelim. Çalıştığımız ajans harika bir reklam kampanyası hazırladı. Reklamlar akşam TV'de ve ertesi sabah bütün gazetelerde yayınlandı. Müşteri büyük bir hevesle satış noktasına gitti ama ürün gelmemiş. Dağıtım unsurundaki yetersizlik reklamın faydasını boşa çıkardı.
Ürünü almaya gittik ama fiyat benzer nitelikli ürünlere göre çok pahalı, fiyatlandırma hatası ve reklam yine çöpe gitti.
Ürünü bulduk, fiyatı da uygun ürünü aldık eve geldik. Ürün kalitesiz ve yetersiz. Reklam ürünün bir kere alınmasını sağladı ama bir daha asla... Reklam yine çöpe gitti.
Gördüğünüz gibi bütün bu unsurları belirli bir seviyeye getirebilirsek etkin bir pazarlama faaliyeti yürütmüş oluruz.